حصیر بافی از رایج ترین صنایع دستی بین مردم این مرز و بوم است و در مناطقی مثل بندرانزلی، خمام، جفرود، غازیان و بیشتر توسط بانوان بافته می شود. ماده اولیه این صنعت لی یا سوف است که به صورت خودرو اطراف مرداب ها یا آبگیرهای کوچک رشد می کند و بافتن آن در فصول غیر کشاورزی جایگزین مناسبی برای کشاورزان و زمین داران روستایی به شمار می رود. از محصولات حصیر بافی می توان به انواع سبد، زیرانداز، آبکش، زیرداغی و … اشاره کرد.
حصيربافی در گيلان، هنر و صنعتي است كه توانسته در عصر جهاني شدن جاي خود را در ميان طرحهاي مدرن امروز باز كند.
براي صنايع دستي گيلان آغازي نميتوان تعيين كرد، اما به احتمال زياد نخستين دست ساختههاي گيلانيان نيز مانند ساكنان ساير نقاط از سنگ و استخوان حيوانات بوده و شايد همزمان با آنها وسايلي نيز از پوست و پشم حيوانات تهيه ميشده است.
كمترين فاصله ما با آن دوران حدود ۱۲هزار سال است كه مربوط به عصر حجر مياني است.
سبدبافي و حصيربافي به عقيده بسياري از محققان، پس از سنگتراشي قديمي ترين هنر و صنعتي است كه انسان با آن آشنايي حاصل كرده، و همچنين اين هنر منشا بسياري از صنايع دستي ديگر از جمله پارچهبافي، گليمبافي، بامبوبافي، سفالگري و كوزهگري است.
به گفته برخي از محققان، بافتن گليم و قالي و انواع پارچهها از روي سبد بافي و حصيربافي اقتباس شده است و قديميترين نمونه دستباف به حدود شش هزار سال قبل تعلق دارد.
حصيرهاي ساخت گيلان و ساير نواحي شمال ايران طرحهاي هندسي دارند كه از بافت ني طبيعي يك رنگ پديد ميآيند.
حصيربافي و سبدبافي از صنايع دستي و خانگي بسيار رايج در استان گيلان است و توليد انواع سبدها و حصيرها در اكثر نقاط اين استان رواج دارد.
حصير در اندازهها و شكلهاي مختلف بافته ميشودو مصارف گوناگوني چون زنبيل، كلاه، سفره، سبد، آبكش و زيرداغي حصيري است كه تقريبا در تمام منازل گيلاني يافت ميشود.
بارزترين اثر حصيري گيلان ” كلاه آفتابي ” است كه بدون استثنا در هرگوشه خاك كشور عزيزمان به محض نمايان شدن تداعيگر شاليزارهاي سبز شمال است كه پهنه عظيمي از شاليزار را باعطر برنج را در ذهن هموطنان تداعي ميكند.
همچنين اين كلاه مشخصهايست براي تشخيص خودروهايي كه براي سفر به شمال كشور گيلان آمدهاند، چراكه معمولا يا بر سر مسافران قرار گرفته و يا بر جلوي خودروها خودنمايي ميكند.
و امروز همين هنرصنعت توانسته است در ميان رقابت جهاني خود را به عنوان طرحي مدرن در ليست ديزاينرهاي (طراح دكوراسيون) معروف امروزي در جاي جاي جهان به نقش بكشد.
سبدي حصيري كه در آشپزخانهاي مدرن در كنار ماشين لباسشويي خودنمايي ميكند، حصيري كه با پارچههاي رنگي كلاف شده و در كف بالكني در طبقههاي فوقاني برج (پنت هاوس) در ميان مبلمان رنگي زيبا نقش شده، پادريهاي حصيري زيبا، زيربشقابيهايي كه بر روي ميزهاي نهارخوري ۱۸نفره پهن شده، گلداني حصيري با نيهاي خيزران در گوشهاي از سرويسهاي بهداشتي، شمعهايي در قالب حصير و همه و همه نشانگر قدرت و زيبايي اين هنرصنعت زنده و پر روح است.
خمام، گلشن، جفرود، غازيان، بندرانزلي و روستاهاي اطراف آن از جمله کرکان و آبکنارنقاطي هستند در گيلان كه از نظر توليد حصيرهاي زيبا و مرغوب شهرت بيشتري دارند.
بافتههاي آفتابي رنگ حصيرگيلان در انتظار مسافران نوروزي هستند تابه رسم هديه سوغاتي باشندبراي كساني كهنتوانستند سفري هرچند كوتاه به شاليزارها، باغهاي چاي ، رودخانههاي پر طراوت ، دريايي آبي و جنگلهاي مخملين اين استان داشته و بارانهاي پودري و نقرهاي آن را تجربه نمايند.